۱۰ فرمان برای احیای مدارس دولتی
تاریخ انتشار: ۱ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۴۲۶۰۳
اعلام نتایج کنکور سراسری چند سالی است دستمایه‌ای برای کنکاش در عملکرد مدارس دولتی عادی شده؛ مدارسی که عملا در سال‌های اخیرهیچ نماینده‌ای در میان رتبه‌های برتر کنکور نداشته‌اند. درحالی که ۷۰درصد رتبه‌های زیر ۳۰۰۰ کنکور هم امسال و هم در سال‌های گذشته از آن مدارس استعدادهای درخشان (که مدارسی دولتی هستند) بوده و هست و همین موضوع موجب بالیدن‌های مسئولان وزارت آموزش وپرورش شده اماحقیقت این است که مدارس سمپاد درواقع مکان قرنطینه دانش‌آموزانی است که به سبب بهره‌های بالای هوشی شان گلچین شده‌اند و به واقع هیچ ربطی به سایر مدارس دولتی ندارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وقتی صحبت از مدارس دولتی و عملکرد ضعیف بسیاری از آنها به میان می‌آید منظور، مدارس دولتی عادی است که تنها شرط ثبت‌نام در آنها رعایت محدوده جغرافیایی است. این مدارس پذیرای دانش‌آموزان از طبقات پایین و متوسط جامعه هستند که با انواع و اقسام کمبود‌ها و چالش‌ها دست به گریبانند؛ چه کمبود معلم باشد، چه معلمانی که توانمند نشده‌اند و چه تراکم جمعیت کلاس‌ها که گاهی به مرز خفقان‌آوری می‌رسد. امسال نیز که نتایج اولیه کنکور سراسری اعلام شد و بار دیگر جاماندگی دانش‌آموزان مدارس دولتی عادی از رتبه‌های برتر تکرار شد، وزارت آموزش و پرورش مخاطب این مطالبه قرار گرفت که چرا برای تقویت جایگاه این مدارس کاری انجام نمی‌دهد. ورود این مطالبه در صحبت‌های رهبری نیز بر ضرورت توجه به این مطالبه افزود تا جایی که اکنون شورای عالی آموزش و پرورش بسته تقویت مدارس دولتی عادی را تدارک دیده که امید می‌رود فرامین آن، موجب احیای این مدارس شود.
این بسته شامل ۱۰فرمان در ۱۰حوزه اساسی است که بخش قابل توجهی از آن برگرفته از پیشنهادات مطرح شده در اجلاس سراسری روسای آموزش و پرورش سراسر کشور است که تابستان امسال در تهران برگزار شد. بخشی از این بسته ناظر بر اقدامات بلندمدت و بخش دیگری از آن ناظر بر اقدامات کوتاه مدت است که دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش تاکید دارد که باید «در مدت دو سال به نتیجه برسد».
حوزه‌هایی که قرار است تقویت شود
مدارس دولتی عادی با مشکلات متعددی روبه‌رو هستند که بخشی از آن به امکانات و تجهیزات مادی و بخش دیگر آن به امکانات نرم افزاری و به‌ویژه نیروی انسانی مربوط است، اما به جز این تنگنا‌ها که شناخته‌شده‌تر هستند، چالش‌های دیگری نیز وجود دارد که کمتر درباره‌شان گفته شده است. محمود امانی‌طهرانی، دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش این‌بار درباره این چالش‌ها سخن گفته و به ایسنا توضیحاتی داده که نشانگر محتوای بسته تقویت مدارس دولتی عادی است. به گفته او، ایجاد شبکه ارتباطی میان مدارس دولتی یکی از موضوعات تاکید شده در این بسته است. این شبکه ارتباطی موجب می‌شود تا مدیران مدارس دولتی عادی پشتیبان همدیگر باشند و با تبادل تجربیات و الگوبرداری از برنامه‌های درسی و تجارب موفق سایر مدارس به ارتقای کیفیت آموزشی در مدرسه خود بپردازند.
محور بعدی در این بسته تقویتی، توجه نهاد‌های مختلف ازجمله شهرداری‌ها به فضای فیزیکی مدارس دولتی است به‌گونه‌ای که این نهاد‌ها خدمت به مدرسه را خدمت به شهروندان بدانند و در همه حال به کمک مدارس بیایند. یکی از مشکلات کلیدی در حوزه مدارس دولتی عادی این است که این مدارس بی پشت و پناه به نظر می‌رسند به این معنی که مدیران آنها حس می‌کنند همواره خودشان هستند و خودشان و هیچ یار و کمکی ندارند. دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش، اما می‌گوید در بسته تقویت مدارس دولتی این موضوع مورد تاکید قرار گرفته و قرار است این مدارس یک گروه حامی پیدا کنند به این صورت که جمعی از خیرین یا موسسات عام‌المنفعه و حتی مدارس دولتی و غیردولتی برخوردار از مدرسه عادی دولتی حمایت کنند.
این حمایت‌ها البته فقط قرار نیست مالی باشد بلکه می‌تواند مشاوره‌ای و آموزشی باشد. جالب است که در این بسته تقویتی به فارغ‌التحصیلان مدارس دولتی نیز توجه شده و به آنها به چشم یک ظرفیت نگریسته شده به طوری که مدارس دولتی از توانمندی فارغ التحصیلان خود استفاده کند. این اتفاق در آموزش و پرورش تازگی دارد، زیرا تا امروز فارغ التحصیلی به معنی قطع ارتباط مدرسه با دانش‌آموزان بوده حال آن که اگر جمعیت فارغ التحصیلان به صف شوند، می‌توانند هرکدام گوشه‌ای از کار‌ها را بگیرند یا زمینه حل مشکلات و رفع چالش‌ها را فراهم کنند.
توجه به مدارس مناطق محروم
با این که مدارس دولتی عادی در سراسرکشور به یک چشم نگاه می‌شوند، اما میان این مدارس در نقاط مختلف کشور تفاوت‌های اساسی وجود دارد به طوری که اگر یک مدرسه دولتی عادی در شهری بزرگ با مشکلات دست و پنجه نرم کند، یک مدرسه دولتی عادی در منطقه‌ای مرحوم، روستایی یا حاشیه‌ای قطعا با مشکلاتی به‌مراتب عمیق‌تر درگیر است. این موضوع علت پرداختن ویژه به مدارس دولتی مناطق محروم در بسته تقویت مدارس دولتی است. اولین اقدام که دبیر شورای عالی آموزش و پرورش قول اجرایی شدن آن را داده، تدوین بسته‌های یادگیری متناسب با برنامه درسی با اولویت مناطق محروم است.
این بسته‌ها می‌تواند شامل متون خواندنی، فایل صوتی و سایر محتوا‌های آموزشی برای آن دسته از دانش‌آموزانی باشد که از آموزش یا دبیر باکیفیت برخوردار نیستند. توزیع رایگان تبلت و اینترنت رایگان میان دانش‌آموزان مناطق محروم، بخش دیگری از بسته تقویت مدارس دولتی است، چراکه ایام کرونا به‌خوبی ثابت کرد دانش‌آموزان این مناطق و فرآیند یادگیری آنها تا چه اندازه به‌واسطه در اختیار نداشتن امکانات سخت افزاری و ابزاری هوشمند ارتباطی شکننده است. البته یادمان نمی‌رود که در بحبوحه شیوع کرونا که دانش‌آموزان مناطق محروم نیاز مبرم به این امکانات داشتند آموزش و پرورش و سایر نهاد‌هایی که می‌توانستند ایفای نقش کنند، چطور قادر به حل مسأله نبودند و تعداد زیادی از دانش‌آموزان دست‌شان هرگز به موبایل و اینترنت نرسید. به همین علت این بخش از بسته تقویتی فعلا آرمانی به نظر می‌رسد مگر این که آموزش و پرورش برای جلوگیری از تکرار تجربه گذشته، برنامه داشته باشد.
فرمانی برای خلوت‌تر شدن کلاس‌ها
در میان مسائل ریز و درشتی که بسیاری از مدارس عادی دولتی را در تنگنا قرار داده، تراکم کلاس‌های درس از آن مشکلات بزرگ و حل نشده است. طبق آمار‌های رسمی، در کشورمان ۹۴هزار و ۴۴۹مدرسه عادی دولتی دایر است که ۳۷هزار و ۵۷۶ مدرسه در مناطق شهری و عمدتا پرجمعیت فعالیت دارد. در این مدارس، ۸۸۱۳کلاس درس، بیش از ۴۰دانش‌آموز دارند و تعداد کلاس‌های با ۳۶ تا ۴۰ دانش‌آموز نیز ۵۳هزار کلاس درس است. تعداد کلاس‌هایی که با ۳۱ تا ۳۵ دانش‌آموز اداره می‌شود نیز رقم درشت ۱۰۴هزار و ۷۷۵ کلاس است. این درحالی است که وضعیت با استاندارد اعلام شده برای تراکم جمعیت در کلاس‌های درس بعضا فاصله زیادی دارد. اکنون، اما بسته تقویت مدارس عادی دولتی با علم به این که بخشی از ناکارآمدی‌ها در این مدارس به تراکم بالای جمعیت دانش‌آموزان در کلاس‌های درس برمی‌گردد نسخه کاهش تراکم دانش‌آموزی تا دو سال آینده را تجویز کرده است.
موسی‌الرضا کفاش، معاون دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش که در گفتگو با ایسنا جمعیت کلاس‌های درس را به سه بخش «حداکثر مطلوب، استاندارد و حداقل مطلوب» تقسیم می‌کند، می‌گوید: «در دوره ابتدایی حداکثر مطلوب تعداد دانش‌آموزان یک کلاس ۲۶ نفر، استاندارد تعداد دانش‌آموزان یک کلاس ۲۰نفر و حداقل مطلوب تعداد دانش‌آموزان یک کلاس نیز ۱۴نفر است. همچنین در دوره متوسطه اول و دوم نیز حداکثر مطلوب تعداد دانش‌آموزان یک کلاس ۲۸ نفر، استاندارد تعداد دانش‌آموزان ۲۲نفر و حداقل مطلوب تعداد دانش‌آموزان یک کلاس نیز۱۶نفر است. در هنرستان‌ها نیزحداکثر مطلوب تعداد دانش‌آموزان یک کلاس ۱۸نفر، استاندارد تعداد دانش‌آموزان ۱۵نفر و حداقل مطلوب تعداد دانش‌آموزان یک کلاس ۱۲نفر است.»
البته از آنجاکه کمبود کلاس درس در کشورمان همچنان قابل لمس و تعداد مدارسی که نیازمند نوسازی هستند قابل توجه است، همچنین به این علت که رفع کمبود بیش از ۲۰۰هزار معلم در نظام آموزشی سال‌ها زمان می‌برد، نمی‌توان به حل چالش تراکم کلاس‌های درس لااقل در کوتاه مدت امیدوار بود.
راهکار‌های تقویت مدارس عادی دولتی:
ورود نهاد‌های مختلف به حوزه فضای فیزیکی مدارس
ایجاد شبکه ارتباطی میان مدارس دولتی
کاهش تراکم دانش‌آموزی در کلاس‌های درس
تامین لباس و ابزار ورزشی برای همه دانش آموزان
پرداخت یارانه آموزشی به دانش‌آموزان دهک‌های پایین
توجه به مدارس مرزی، شبانه، چند پایه، روستایی و استثنایی
تامین صبحانه برای دانش‌آموزان مناطق محروم
توزیع تبلت و اینترنت رایگان در مناطق محروم
استفاده از توانمندی فارغ التحصیلان هر مدرسه
طراحی گروه‌های حامی برای مدارس دولتی
منبع: جام جم
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردیمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: مدارس دولتی دانش آموزان نظام آموزشی دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش مطلوب تعداد دانش آموزان یک کلاس بسته تقویت مدارس دولتی مدارس دولتی عادی فارغ التحصیلان حداقل مطلوب کلاس های درس مناطق محروم عادی دولتی نهاد ها کلاس ها چالش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۴۲۶۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
معلم خلاق، دانش‌آموز هنر آفرین
اینجا اتاق یک مؤسسه هنری یا فروشگاه تولیدات هنرهای تجسمی نیست. اینجا کلاسی است در یک مدرسه متوسطه دوره اول؛ کلاسی که به همت معلم دوراندیش و دانش‌آموزان هنردوستش تبدیل به یک کارگاه تولید هنرهای سنتی شده است. حالا پسران مدرسه امام‌رضا(ع) در خیابان خواجه‌ربیع به کمک محسن پاک‌منش که معلمی هنردوست و هنرآموز است، عبارت «از هر انگشتش یک هنر می‌ریزد» را معنی کرده‌اند.
یک مدرسه معمولی با کادر غیرمعمولی
از زیر تابلو اسم مدرسه که نام امام رضا(ع) بر آن نقش بسته، وارد حیاط شده و بعد به سمت کارگاه بچه‌ها می‌رویم. در مسیر همه چیز معمولی است؛ انگار اینجا هم یک مدرسه متوسطه مثل سایر مدرسه‌هاست. اما وارد کارگاه که می‌شویم، تازه ماجرا شروع می‌شود و متوجه می‌شویم با یک مدرسه با کادر غیرمعمولی طرف هستیم. کادری که به رسالت مدارس امام رضا(ع) توجه کرده و پرورش را مقدم بر آموزش قرار داده‌اند تا بچه‌ها زیر سایه امام رضا(ع) شاد، باانگیزه و توانمند بار بیایند و به سمت خودکفایی قدم بردارند. این را می‌توان از نگاه‌های روشن بچه‌ها به صورت معلمشان فهمید که به مهر در کنار او می‌ایستند و با اشتیاق تمام به دستانش نگاه می‌کنند تا بیاموزند. معلمی که بناست آنچه در سال‌ها آموخته را حالا با همه وجود در اختیار دانش‌آموزانش قرار دهد.
دانش‌آموزان خوشبختی که هنرها می‌آموزند
آقامعلم، کلاس هنر را از آنچه در ذهن ما می‌گذرد، فراتر برده است. در این مدرسه وقتی زنگ هنر می‌خورد، دانش‌آموزان فقط دنبال قلم خوشنویسی و جعبه مدادرنگی نیستند، از کیسه گچ گرفته تا تکه‌های چرم به دست می‌گیرند و راهی کارگاه می‌شوند. آنها در زنگ هنر آزادند! آزاد برای اینکه یک اثر هنری خلق کنند. این اثر هنری می‌تواند یک صفحه نقاشی باشد یا یک کیف چرمی دست‌دوز، شاید هم یک ظرف سفالی.
محسن پاک‌منش دو روز در هفته در این مدرسه حاضر است. او معلم هنر است و هرچه از نوجوانی تاکنون در حوزه تولیدات صنایع دستی یاد گرفته، ریخته روی میز کار. به دانش‌آموزی چرم‌دوزی می‌آموزد و به دانش‌آموز دیگری طراحی گرافیک. دانش‌آموزان مدرسه امام رضا(ع) خواجه‌ربیع خیلی خوشبخت‌اند که در این سن، آموزش‌های عملی دانشگاه را با معلم هنردوست خود می‌آموزند.
اولویت برایم تدریس است
آقای پاک‌منش از 18سالگی انواع و اقسام هنرها را آموزش دیده و حالا هر چه در این 30سال آموخته را در کلاس هنر با دانش‌آموزانش به اشتراک می‌گذارد. دیپلم هنرهای سنتی دارد، فوق‌دیپلم نقاشی گرفته و در ادامه از طریق دانشگاه فرهیختگان وارد دنیای جذاب معلمی شده و لیسانس هنرهای تجسمی را زیربغل زده است. او همه دوره تحصیل را به هنر گذرانده و همین موضوع، عرق به هنر را در وجودش پرورانده است. همان چیزی که دوست دارد در صورت بروز استعداد در دانش‌آموزانش هم پرورش یابد.
عشق به هنرهای سنتی اصیل ایرانی سبب شده محسن پاک‌منش از دوران فراغت نوجوانی و جوانی، حداکثر بهره را ببرد و در گذر زمان، آموزش طراحی فرش، بافت فرش، دوخت سنتی، سفال‌گری، آینه‌کاری، کاشی هفت‌رنگی و تذهیب را سپری کند. آموزش‌هایی که حالا به کار او می‌آید و علاوه بر اینکه در این حوزه فعالیت دارد، آنها را به دانش‌آموزانش می‌آموزد.
آقای معلم بیش از 21سال سابقه تدریس دارد، حالا هفت سالی می‌شود گذرش به خواجه‌ربیع افتاده و وقت کلاس هنر را با بچه‌های این محدوده از شهر می‌گذراند. او علاوه بر سال‌های تدریس، در حوزه‌های فرهنگی و هنری، امور مدیریتی و مربی‌گری را نیز عهده‌دار بوده است اما اولویت برایش تدریس است، چرا که این فضا، روح هنری او را نوازش می‌کند.
مهارت‌آموزی در کنار تعلیم و تربیت
آقامعلم در نوع خودش، آموزگاری نمونه است که سعی کرده مهارت‌آموزی را در کنار تعلیم و تربیت در بچه‌ها پرورش دهد. او خاطره‌ای از نختین روزهای تغییر فاز کلاس‌های هنر در مدرسه امام رضا(ع) دارد. آقامحسن تعریف می‌کند: روز اولی که وارد کلاس هنر این مدرسه شدم، یک سفره یک‌بارمصرف کنار کلاس پهن و روی آن شروع کردیم به سفال‌گری. کلاس که تمام شد، دیدیم اصلاً وضع نظافت جالب نیست. این شرایط ادامه‌دار بود و به این نتیجه رسیدیم نمی‌توان این گونه با دانش‌آموزان هنر کار کنیم. از مدیریت درخواست کردیم و به ما دو میز در کتابخانه دادند. دوباره پیگیری کردیم و حالا ما یک کارگاه در مدرسه داریم که محل هنرنمایی تک‌تک این دانش‌آموزان است.
«هنر، تجربه و مهارت» این عنوان تابلویی است که بر سردر کارگاه مدرسه امام رضا(ع) حک شده است. کارگاهی که دانش‌آموزان زنگ هنر خود را در آن سپری می‌کنند. آنها در دوره نونهالی هنر را در اینجا می‌آموزند، با خطا و آزمون آن را تجربه می‌کنند و در نهایت در حوزه‌ای که به آن علاقه دارند مهارت کسب کرده و در ادامه اتفاقات بهتر را تجربه می‌کنند.
«پدر مرحومم پیگیر بودند چیزی را یاد بگیرم که دوست دارم، به همین خاطر در کانون فرهنگی‌تربیتی کودک و نوجوان شهرمان در قوچان از کلاس هنر می‌آمدم، می‌رفتم کلاس خط، از آن کلاس به کلاس دیگر و این موضوع برای من لذت‌بخش بود. من از این لذت می‌بردم که می‌آموزم و تجربه می‌کنم»؛ این جملاتی است که محسن پاک‌منش در وصف دغدغه‌های امروزش بیان می‌کند و ادامه می‌دهد: چون آن زمان، مرور هنرها و تجربه‌های مختلف برایم شیرین بود و زمینه‌ساز درآمد و موفقیت این روزهایم شد، این برایم یک اصل شد که دانش‌آموزان من هم این تجربه را کسب کنند.
کسب درآمد با هنرهایی که آقامعلم آموخت
کلاس «هنر، تجربه و مهارت» مدرسه امام رضا(ع) فقط خاص زنگ هنر نیست، درِ این کلاس دو روز در هفته به روی دانش‌آموزان باز است. فرقی نمی‌کند در ساعت کلاسی به اینجا سر بزنیم یا زنگ تفریح؛ بچه‌ها در هر فرصتی که بدست می‌آورند، لباس کار می‌پوشند، خود را به کارگاه می‌رسانند و لابه‌لای میزهای کار وول می‌خورند و اثر تولید می‌کنند. از کیف دستی چرمی گرفته تا جاسوئیچی. از آینه رنگ‌کاری شده گرفته تا مجسمه. ظرف‌های سنگی و سفالی و نقاشی و خطاطی هم دیگر تولیدات آنهاست که در قفسه نمایشگاهی کارگاهشان می‌توان دید.
دست‌ها داخل مواد و رنگ، صورت‌هایی که حین کار با ابزار سیاه شده و لباس‌های گلی؛ این تصویری است که در چهره دانش‌آموزان داخل کارگاه نمایان می‌شود. بچه‌ها وقتی وارد این کلاس می‌شوند، می‌دانند شاید لباس‌های مرتب و اتوکشیده‌شان کثیف شود، با وجود این با ذوق بسیار می‌آیند و آخر هم باید به زور از کارگاه به سمت کلاس بعدی هدایتشان کرد. به قول آقای پاک‌منش اینجا همه آزادند و کسی نباید نگران نمره باشد، آنها باید استعداد خود را بشناسند و آن را در این کارگاه پرورش دهند. همان اتفاقی که نفرات قبلی رقم زده‌اند، دانش‌آموزان سال‌های گذشته این مدرسه الان و در دوران دانشجویی روی هنرهایی که در متوسطه فراگرفته‌اند، متمرکزند و از آن کسب درآمد می‌کنند.
سودهای 100 درصد از هنر دست دانش‌آموزی
محمد، ساعتی را ساخته که برایش 4هزار تومان تمام شده و الان تا یک میلیون تومان مشتری دارد. سعید هم سه ظرف رزین خود را با قیمت 100هزار تومان ساخته و به زودی به قیمت 300هزار تومان به دوستان و آشنایان خواهد فروخت. مجبتی هم کارهای چرمی دوخته که به گفته خودش سود 500هزارتومانی به او خواهد رساند. این وضعیت بسیاری از دانش‌آموزان این مدرسه است که به کمک محسن پاک‌منش هنرهای سنتی آموخته‌اند و حالا از این طریق، بخشی از مخارج تحصیل خود را تأمین می‌کنند.
آنها گروهی در ایتا درست کرده‌اند، هرکس محصولات خود را در این فضا به اشتراک می‌گذارد و بعد هم می‌فروشد و درآمدش را در جیبش می‌گذارد و همگی در کنار هم از این اتفاقات خوب لذت می‌برند. به گفته آقای پاک‌منش، برخی از بچه‌ها تجربه فروش تولیدات خود از طریق سایت دیوار را هم دارند که مایه امیدواری برای آینده آنهاست.
معلم هنرمند منطقه ما با تجربه کار این سال‌ها، به این نتیجه رسیده که با تکیه بر توان دانش‌آموزی و قشر جوان می‌توان در بسیاری از حوزه‌ها به خودکفایی رسید. او می‌گوید: می‌خواهم به تأکید رهبر معظم انقلاب بر مهارت‌آموزی دانش‌آموزان اشاره کنم؛ ایشان در سخنانی تأکید داشتند دانش‌آموز در کنار درس یک مهارت را کسب کند، الان دانش‌آموزان مدرسه ما بیش از یک مهارت دارند که اگر این اتفاق در همه مدارس رقم بخورد، می‌تواند نتایج مثبتی برای شهر و کشورمان به همراه داشته باشد.
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند